İlk Deniz Cumhuriyetleri ve Ticaret Yolları

2003

İtalya’da Orta Çağ’da ortaya çıkan ve denizci cumhuriyetler olarak bilinen şehir devletleri arasından en fazla bilinenleri Pisa, Cenova ve Venedik’dir. Birbirleriyle sürekli askeri ve ekonomik olarak rekabet içerisinde olan bu şehir devletleri, 10 ila 13. yüzyıllar arasında Akdeniz bölgesinde egemenlikleri altındaki ticaret yollarını korumak ve genişletmek için güçlü donanmalar kurmuş; tarihte Haçlı Seferlerine verdikleri muazzam lojistik destekle bilinirler.

ilk deniz cumhuriyetleri

Amalfi: ‘Konstantinopolis’deki ilk ticari koloniyi kurmuşlardır.’

Günümüzde İtalya Campania Bölgesi’ndeki Salerno ilinde yer alan Amalfi, Avrupa çapında önemli rol oynayan ilk denizci cumhuriyetin olduğu yerdir. İtalya’nın güneyinde ve Ortadoğu’da ticari üsler kuran bu cumhuriyet, Konstantinopolis yani şuanki İstanbul’da ilk ticari koloniyi kurmuşlardır. 1137 yılında şehir doğal afetler ve Norman istilaları sonucu güçsüz düşecek ve zamanla dağılacaktır.

Amalfi’ye ait işletmeler ve Amalfi’nin genişlemesi:

amalfi haritası

Ancona: ‘Hiçbir denizci cumhuriyete saldırmamıştır’

Günümüzde İtalya’nın merkezi Marche bölgesinde yer alan Ancona, 774 yılından itibaren Papalık Devleti içinde yer almış ve 12.yüzyıla doğru bağımsızlığını kazanmaya başlamıştır. Osmanlı İmparatorluğu ve öncülleriyle iyi ilişkiler içinde olmuş, Türklerin İtalya ile olan ekonomik bağlantılarının ana halkası olmuşlardır. Bu şehir devleti diğer hiçbir denizci cumhuriyete saldırmamıştır. 1532 yılında bağımsızlığını kaybederek Papa VII Clement döneminde Papalık Devleti’ne katılmıştır.

Ancona’ya ait ticaret yolları ve depoları:

ancona cumhuriyeti

Cenova: ‘Amerika kıtasına toplu şekilde göç etmiştir’

10.yüzyılla beraber şehir devlet olarak ortaya çıkmaya başlayan bu cumhuriyet, Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu’nun himayesinde Pisa ile yapılan ittifak sonucu Arapların gücünü Akdeniz’de kırmaya başlamıştır.

1530’larda  İspanya’nın yanı sıra Fransa hakimiyetini de hisseden şehir, Napolyon Bonapart döneminde Fransız işgalini yaşamıştır. 1815 yılında şehir Sardinya Krallığı egemenliğine girince şehir ekonomisinin bozulması üzerine tacirler ve ustalar Amerika kıtasına toplu şekilde göç etmiştir.

Cenova’nın ticaret yolları ve etkisi (1395): 

cenova cumhuriyeti

Pisa: ‘Kudüs’ün alınmasında yer almışlardır’

11.yüzyılın başlarında Cenova ile ittifak halkinde olan Pisalılar 1. Haçlı seferine katılmış ve Kudüs’ün alınmasında yer almışlardır. 1324 yılında Aragon Krallığının Sardinya’yı işgal etmesiyle buradaki topraklarını tamamen yitiren cumhuriyet çeşitli ayaklanmaların başarısız olmasının ardından 1406 yılında Floransa’nın denetimine girmiştir.

Pisalıların genişlemesi ve işletmeler:

pisa-cumhuriyeti

Ragusa: ‘Şehirdeki bilinen ilk yazılı ticari antlaşma’

Günümüzde Hırvatistan içinde olan Ragusa şehri 7.yüzyılın ilk yarısında şehir Doğu Akdeniz bölgesinde ticaret yapmaya başlar. 11.yüzyıl ile birlikte Adriyatik Denizinde öne çıkan denizci ve ticaret şehri olur. Şehirdeki bilinen ilk yazılı ticari antlaşma 1148 yılında Molfetta şehriyle imzalanmıştır. 1204 yılında Dördüncü Haçlı seferi esnasında Konstantinopolis’in düşmesiyle beraber şehir, Venedik egemenliğine geçmiştir. 1667 yılındaki depremde yaklaşık 5 bin kişiyi kaybeden şehir, Fransa ve İngiltere yardımıyla yeniden kurulur. Şehir daha sonraki yıllarda Napolyon Bonapart ordularınca alınmış ve İtalya Krallığına bağlanmıştır.

Ragusa’nın bölgedeki etkisi ve kullandığı yollar:

ragusa cumhuriyeti

Venedik: ‘En geniş toprağa sahip ve en güçlü denizci cumhuriyet’

Venedik Cumhuriyetinin kurulması 421 yılına kadar dayanır. Bu dönemde Doğu Roma İmparatorluğunun ticaret merkezidir.

Venedik Cumhuriyeti 1797 yılında Napolyon Bonapart tarafından işgal edilinceye kadar en geniş toprağa sahip ve en güçlü denizci cumhuriyet olmuştur. Napolyon Savaşlarının ardından yeniden bağımsızlığını kazansa da artık sadece kağıt üzerinde bir cumhuriyettir. 1848 yılında Avusturya Ordularının işgaline uğrayan şehir 1866 yılında İtalya Krallığı’na katılır.

Venedik Cumhuriyeti’nin genişlemesi:

venedik

Koyu kırmızı: Kuruluş
Kırmızı: 15.yüzyıl başında topraklar
Pembe: Geçici olarak ele geçirilen yerler
Sarı: Ana ticaret yolları ve hakim olunan karasular
Eflatun: Koloniler


Kaynak: https://tr.wikipedia.org/wiki/Denizci_cumhuriyetler
Haritalar: https://it.wikipedia.org/wiki/Repubbliche_marinare

E-BÜLTENE ABONE OLUN

Stratejik Ortak yazarlarının makalesi ve haritalar ücretsiz e-postanıza gelsin.

Abone oldunuz, teşekkürler.

Bir şeyler yanlış oldu. Lütfen daha sonra tekrar deneyin.

Yazarlık Başvurusu

Yorum Yaz

Lütffen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz